REAKTIE OP DE NOGAL "JANTJE VAN LEIDEN" ANTWOORDEN VAN DE MINISTER.

1+2
-Er wordt alleen gesproken over verbruikscijfers in Noord- en Zuidholland.
Kan de minister de ex- en importcijfers kwantificeren van de geliberaliseerde producenten m.a.w hoe groot zijn de “langsgaande transporten met andere eindbestemming”. In hoeverre wil zij blijven meewerken aan deze commerciële activiteiten waardoor de capaciteit van het net (en daarmee landschap en natuur) blijvend onder druk zal blijven staan?
Hoe verhouden zich de verbruikscijfer tot de langsgaande transporten?

-Wat is nu precies de capaciteit van het nieuw geplande net?
-Waarom lezen wij hier niets over? Getallen graag!
-Voor hoeveel jaren is de capaciteit gegarandeerd met dit nieuwe net? Cijfers svp!!

3.
Waarom krijgen producenten van alternatieve duurzame opwekkingsvormen geen voorrang op het nieuwe net?
Hoezo een nieuw net en de aansluitproblemen niet oplossen?

4.
Het in tweede instantie (na de MER) bepalen in hoeverre een eerder gekozen route (PKB4) ondergronds zou moeten is inefficiënt en contra-productief. Een route die als meest efficiënt wordt gewaardeerd in de PKB3 kan zo wel eens de duurste route worden.

Het naar de PKB verwijzen inzake de kosten van ondergronds is merkwaardig. Wie de nota’s goed leest zal tot de conclusie komen dat de minister (lees TenneT) steeds verschillende kosten opvoert t.a.v. ondergronds. Waarom geen transparante begrotingen?
-Hoe kan er besluitvorming in dit land plaatsvinden zonder onderbouwde en gecontroleerde begrotingen? Huidige afweging tussen tracés is een integrale keuze mede gebaseerd op kosten. De verklaring dat bovengronds niet te begroten valt vanwege het ontbreken van een tracékeuze is onbestaanbaar.
-Wederom een (verwachtbare) kostenoverschrijding net als met de HSL?

De verklaring van kostenverschillen is onjuist en misleidend;
Ad 1. Geldt alleen voor wisselspanning ondergronds. Ook hier zijn echter nieuwe technieken.
Ad 2. Ondergrondse aanleg gaat met een snelheid tot 3 km/dag
Ad 3. Bij gelijkstroom (verbinding van de toekomst) is geen blindstroomcompensatie nodig.
Ad 5. Er is veel minder materiaalverbruik en een 5x mindere CO2 impact. Bovendien gebruikt men bij gelijkspanning ondergronds ook aluminium ipv koper.

Hoezo geen gelijkstroom? Magere onderbouwing.
-Het argument ruimtebeslag is voor u als bestuurders het argument om te kiezen vóór ondergronds. Zonebreedte bovengronds 100 m vs. HVDC 6 m. Elke 17 meter bovengrondse lijn nl. kost de ruimte van 1 converterstation (1700m2). Er is dus een ruimteverlies ter grootte van 4588 converterstations in geval van bovengrondse aanleg. HVDC vereist 3 stations voor de gehele Randstadverbinding.
-de minister heeft offertes ontvangen. Waar zijn die in te zien voor een juiste politieke afweging? Waarom geen openheid van zaken?

5+6.
Wederom oneigenlijk gebruik van het argument ruimtebeslag, zie vraag 4.

7.
Schokkende argumentatie. TenneT is dus òf te laat gestart met onderzoek en marktverkenning òf frustreert willens en wetens alternatieven. Bovendien zijn genoemde componenten alleen van toepassing bij ondergronds middels wisselspanning.

9.
-1 ring is geen argument; er zijn deskundigen die aangeven dat 1 ring voldoende is.
-2 ringen kunnen worden gemaakt door een extra aanlandingspunt te maken en vervolgens ondergronds naar Zoetermeer te gaan.
-“dwars door de duinen” kan ook zijn “ondergronds door de duinen” iets minder drama graag.
-Hoezo “landurig proces” en “kostbaar”: argumenten en cijfers graag!!
-Met een extra ondergrondse aantakking voldoet onderzeese aanleg wel aan de doelstellingen van het traject dus is een kostenvergelijking wel zinvol.
-Wederom wordt hier een afweging gemaakt niet gebaseerd op feiten en cijfers.

10.
-Waarom betrekt de minister geen geïoniseerd fijnstof in haar antwoord? Dit effect is merkbaar tot 600 meter benedenwinds van bovengrondse hoogspanningslijnen. Huidige aannames voor deze risico’s zijn nog beperkt. Voorlopig onderzoek wijst op ernstiger gevolgen voor gezondheid.
-Er is een “redelijk consistente associatie tussen het voorkomen van leukemie bij kinderen en het wonen in de nabijheid van bovengrondse elektriciteitslijnen” (Gezondheidsraad).
-“Voor de Nederlandse bevolking is onvoldoende bekend hoe groot de blootstelling aan het totaal aan bronnen van extreem laagfrequente magnetische velden is het verdient daarom aanbeveling deze blootstelling nader te onderzoeken” (bron RIVM).
-Wat zijn eigelijk de risico’s voor volwassenen; is daar onderzoek naar gedaan?
-Waarom betrekt de minister de uitspraak van de Raad van State van 19-09-2007 niet in haar beantwoording (sportvelden onder hoogspanningsverbindingen).

11.
-Heeft de minister deze “meerkosten” ook betrokken in de kostenbepaling van ondergronds (zie 4)

12.
-plaatsen waar de verblijftijd vergeleken met wonen als beperkt kunnen worden beschouwd komen in een ander daglicht te staan n.a.v. de uitspraak van de Raad van State van 19-09-2007. Dat is een “schadepost” waar geen rekening mee is gehouden.
-ondergrondse aanleg levert een trajectbreedte van 6 meter, zonder straling, geluidsoverlast, waardeverlies onroerend goed etc (gelijkstroom).

16.
In de Engelse wetenschappelijke publicatie: Particle deposition in the vicinity of power lines and possible effects on health (Volume 15 No. 1 2004, Documents of the NRPB) wordt aangetoond dat er door hoogspanning opgeladen fijnstofdeeltjes een 5 tot 6 maal hogere afzetting in de longen plaats vind dan bij niet opgeladen deeltjes. Personen wonende benedenwinds van hoogspanningslijnen hebben 20 tot 60% meer stofdeeltjes in de longen bij een gering coronaeffect. Effect merkbaar tot 600 meter van de verbinding.

17.
Waarom dan wel bovengrondse doorsnijding van Midden-Delfland (A1.1) een landschappelijk kwetsbaar gebied en hoe verhoudt dit zich met “Mooi en Vitaal Midden-Delfland, een project waar de overheid miljoenen insteekt?

18.
Het kan niet vaak genoeg gezegd worden; ondergronds (gelijk)stroom aanleg heeft de toekomst, ABB is gestopt met de in haar ogen ouderwetse bovengrondse techniek.
Lees ook: “Kenmerken van gelijkstroom of wisselstroom hoogspanningsnetwerken (ECN 2004). Een conclusie:
In enkele landen met ambities wat betreft offshore windenergie – Duitsland, GrootBrittannië – kan de komende 10 jaar een introductie gaan plaatsvinden van HVDC. Studies uithet Verenigd Koninkrijk en Duitsland geven aan dat HVDC niet alleen voordelen kan bieden in termen van lagere kosten van elektriciteitstransport, maar ook vanwege minder sterke koppelingvan netten (en daardoor minder grote kans op grootschalige uitval) en vanwege minder grote milieueffecten (vermijding van bovengrondse hoogspanningsleidingen op land).
Bij TenneT moet de knop nog om.

19+20.
Als de minister zich zorgen maakt over het functioneren van de apparatuur van Schiphol hoe zit het dan met radio, televisie- en telefoonontvangst in de nabijheid van de 380kV lijn elders langs de route?

21.
-Kostenaspect: niet onderbouwd
-Breuk: er is een snel ingebouwd detectiesysteem zodat breuk snel wordt opgespoord en omvangrijke civiele werken overbodig zijn (blz 26 rapport KU Leuven – Randstad HDVC).
De termijnen als genoemd 48 uur vs. twee weken zitten voornamelijk in de lokalisatie bij ondergrondse infrastructuur. Zoals de minister bij vr. 48 reeds stelt beperken storingen ondergronds zich tot graafincidenten en is daarmee lokalisatie geen issue.

27.
-Wat bedoeld de minister met laboratorium onderzoeken?
-Waarom niet het voorzorgprincipe hanteren zolang wetenschappelijke bewijzen ontbreken?
-Wederom geen woord over fijnstof gecombineerd met hoogspanning (zie ook 16)

30.
-Er wordt geen degelijke financiële onderbouwing aangeleverd.

31.
-Wat bedoeld de minister met vervolgtraject? Stelt de minister de definitieve trajectkeuze uit en onderzoekt zij eerst de kosten van de varianten?
- Kostenvergelijking middels een model gebaseerd op ervaringscijfers zegt de minister. Het Wintrack systeem met M-compact mast is experimenteel. Hoe kan hier een begroting worden gemaakt?

34.
De rol van EZ/Financiën t.o.v. TenneT en het project wordt belicht. Nederland kan gerust zijn stelt de minister want de Elektriciteitswet 1998 borgt de publieke belangen. Dit is een drogredenatie. Het Wetboek van Strafrecht zou volgens die redenatie onze samenleving ook borgen maar onze gevangenissen zijn toch echt dichtbevolkt. Wie ziet toe op daadwerkelijke naleving van deze borging?

38.
-Een belevingspsycholoog adviseert lagere (dan wat?) masten met een langere (?) veldlengte om acceptatieproblemen te mitigeren. Deze adviezen staan haaks op een kleine 0,4 µT zone. Dit blijkt ook wel want inmiddels is de hoogte van 45 meter toegenomen tot 55 en zelfs 70! Hiermee zijn mooie wollige beloftes niets waard gebleken.
-Hoe staat het eigenlijk met de ontwikkeling van de M-compact mast? Wat zijn de ontwikkelingsproblemen?

44.
De minister stelt keer op keer dat de referentiekosten van bovengrondse aanleg ontbreken, hoe kan zij dan spreken van meerkosten?

51.
Hoofdpunt van kritiek op de minister tot nu toe is de rol die TenneT krijgt als informatiemonopolist. TenneT is als ontwikkelaar van de discutabele M-compactmast belanghebbende in het proces. In alles blijkt ook deze rol. Alternatieven worden zonder adequate argumentatie ter zijde geschoven. Vele voordelen van een alternatief worden niet benoemd op basis van één nadeel. TenneT bestaat het zelfs een voordeel af te spiegelen als een nadeel (ruimtebeslag van HVDC bijvoorbeeld).
TenneT heeft voor het Wintrack twee webdocumenten, Engelstalig en Nederlands. Het eerste document beschrijft een ander systeem/tijdpad (conventionele materialen/medio 2009) dan het Nederlandse (innovatief composiet/eind 2007). Waarom deze onjuiste Nederlandse voorlichting? Het Engelstalige document vertelt immers de waarheid zoals de geschiedenis leert.
Alle technische/financiële aannames voor Randstad 380 kV zijn gebaseerd op onvolledige en zelfs onjuiste informatie van TenneT. Dit wetende is het onzes inziens verstandig eerst van meerdere kanten informatie te vergaren voor een correct weloverwogen besluit.