Artikel Sjaak Smakman.

Hoog tijd voor kritische vragen over hoogspanning
door Sjaak Smakman op 9 oktober 2008.

Nog een paar weken, dan wordt duidelijk of de lobby van de gemeente rond de hoogspanningsleidingen succes heeft gehad. Dan beslist minister Maria van der Hoeven hoe die gaan (of blijven) lopen in de polder.
Er staat nogal wat op het spel: miljoenen euro’s voor de gemeentekas en de gemoedsrust van veel inwoners over het gezondheidsrisico voor hun kinderen. Hoog tijd voor wat kritische vragen.

Vanavond praat de raad nog een keer over de hoogspanningsleidingen en de lobby daar omheen. Inzet van die lobby: de nieuwe leiding door het oosten, de bestaande leiding in het westen onder de grond. Het kernargument daarvoor is dat in het oosten vooral wordt gewerkt, in het westen vooral wordt gewoond. Die tweedeling wordt door ACT en de bouw van nog eens 10.000 woningen in de westflank alleen maar groter. En aan woongebieden stel je andere eisen dan aan bedrijventerreinen. Niet alleen qua aanzicht - en hoogspanningmasten zijn nu eenmaal niet mooi - maar ook/vooral betekent het elektromagnetische veld daarvan waarschijnlijk een extra leukemierisico voor kinderen.

Dan lijkt de uitkomst misschien logisch - de gemeente krijgt zijn zin - maar de schijn bedriegt. Zo willen het rijk en netbeheerder Tennet de nieuwe leiding zoveel mogelijk bundelen met de oude. Dat scheelt namelijk vele tientallen miljoenen euro’s bij de aanleg. En die bundeling kan ook veilig in het westen gebeuren, vindt het kabinet. De nieuwe leiding gaat bijvoorbeeld buiten Floriande om lopen en verlost de wijk daarmee van de bestaande leiding.
En dat komt goed uit, want Tennet wil die oude leiding veel intensiever gaan gebruiken en dat betekent meer straling.

Daarmee dreigt voor de gemeente een miljoenenstrop omdat de vrije kavels op de Boseilanden nog moeilijker te verkopen worden. Maar dat is geen zorg voor het rijk en hoeft dat ook niet te zijn. En wat die leiding in Floriande betreft: had nou echt niemand kunnen voorspellen dat er meer stroom door zou gaan lopen omdat Nederland nu eenmaal steeds meer energie gebruikt? En waarom ging en gaat desondanks de bouw in de buurt van de leiding onverdroten door zonder dat duidelijk was/is wat er met die leiding gaat gebeuren?

Voor de bouw van die 10.000 huizen in het kader van de gebiedsuitwerking hoeft de leiding geen probleem te zijn, zoals de gemeente maar blijft beweren. Bovengrondse aanleg kost volgens de gemeente 15 tot 25 hectare bouwgrond. Maar hoezo bouwgrond? In dit gebied moet óók 400 hectare groen komen. Plan gewoon een heel klein deel daarvan rond die leiding - waar al het nodige groen is aangeplant en waar recreatieve routes zijn aangelegd en komen. Exit probleem.

En wat het Lisserveld betreft: daar heeft de gemeente een bouwplan doorgezet op een moment dat er een officieel rijksadvies lag om rond hoogspanningsleidingen een flinke strook grond vrij te houden. Dan creëer je als gemeente willens en wetens onrust bij de toekomstige inwoners. Maar dan kun je toch niet verwachten dat rijk of Tennet de portemonnee trekken om dat op te lossen?
Natuurlijk kan alles met een sisser aflopen. Natuurlijk kunnen het rijk en Tennet het gemeentelijke voorstel omarmen en de portemonnee trekken op kosten van de rest van Nederland. Maar of dat nou wel of niet gebeurt: het is hoog tijd dat de Haarlemmermeerse politici eens goed naar hun eigen handelen kijken. Vanavond is een mooi moment om daar mee te beginnen.